Son dönemde uluslararası ilişkiler sahnesinde öne çıkan iki anahtar kavram, güç ve etki alanı, özellikle Orta Doğu’daki dinamikleri değiştirmeye yönelik olan yönlendirmelere bağlı olarak daha fazla tartışılmakta. Foreign Policy dergisi, İsrail'in bölgesel güç olma çabasının sürdürülebilirliğinin sorgulandığı çarpıcı bir makale yayımladı. Bu makalede, İsrail’in öne çıkan stratejileri, dış politika tercihleri ve yerel dinamiklerle olan ilişkileri analiz ediliyor. Analiz edilen temel argüman, İsrail'in Orta Doğu'da köklü bir bölgesel güç olma hedefinin artık geçerliliğini yitirdiği yönünde. Peki, bu durumun arkasında yatan etkenler nelerdir? Haydi, birlikte inceleyelim.
İsrail, 1948 yılında kurulduğundan beri bölgedeki en güçlü askeri güçlerden biri olmayı başardı. Ancak bu güç, sadece Askeri teknolojilere, savaş uçağına ve denizaltılara bağlı değil, aynı zamanda güçlü bir dış politikaya dayanmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda, İsrail’in dış politikası, özellikle Arap devletleriyle olan ilişkilerini normalleştirerek ve Batılı müttefikleriyle olan bağlarını güçlendirerek şekillendi. Ancak, bu noktada dikkat çeken husus, İsrail’in dış politika hamlelerinin içsel ve bölgesel dinamizmi göz ardı ettiği sonucuna varılmasıdır. Foreign Policy, bu durumu ele alırken, İsrail’in dostlarının bile zaman zaman mesafe koymasının nedenlerini araştırmakta. Dolayısıyla, uluslararası alanda destekle birlikte bile, içten gelen bazı çatışmaların, İsrail’in bölgesel hegemonya hedeflerini kısıtladığı sonucuna varılıyor.
Son yıllarda bölgedeki güç dengeleri, sadece İsrail’in değil, tüm Orta Doğu ülkelerinin de politikalarını derinden etkiledi. İran’ın artan etkisi, Suudi Arabistan’ın yükselen rolü ve Türkiye’nin bölgesel angajmanı, İsrail’in geçmişteki konumunu tehdit eder nitelikte. Bununla birlikte, ABD’nin Orta Doğu’daki stratejisinin değişmesi, bu denklemi daha da karmaşık hale getiriyor. Foreign Policy’ye göre, bu durum dolayısıyla, İsrail’in bölgesel konumu giderek daha belirsiz bir hal almaktadır. Üstelik, birçok ülkenin birbirleriyle olan rekabete girmesi, İsrail’in kendi iç çatışmalarına daha fazla odaklanmasına neden oluyor. Örneğin, Filistin meselesi ve iç siyasette yaşanan derin bölünmeler, İsrail’in bölgesel güç olma potansiyelini azaltıyor.
Makale, bölgedeki bu değişimlerin sadece askeri değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal boyutlarını da gözler önüne seriyor. İlişkilerin normalleşmesi ile birlikte gelen ticaret ve turizm olanakları, başlangıçta umut vadediyor gibi görünse de, aslında derin bir yarılmanın göstergesi. Siyasi ve kültürel farklılıklar, geçmişte yaşanan çatışmaların izleri, bu tür anlaşmaların kalıcılığına dair büyük soru işaretleri barındırmakta. Analistler, bölgesel güç olma hedeflerini sürdürebilmek için, İsrail’in daha kapsayıcı ve uzlaşıcı bir politika izlemesi gerektiğini savunuyorlar. Aksi takdirde, sadece askeri güçle değil, aynı zamanda diyalog ve müzakere yoluyla da iktidarını pekiştirmeyi başaramayacak.
Sonuç olarak, Foreign Policy dergisinin analizi, İsrail’in bölgesel hegemonya çabalarının hangi nedenlerden dolayı sürdürülemez hale geldiğini detaylarıyla ele almakta. Dış politikadaki belirsizlikler, iç dinamikler ve gelişen durumlar açısından denklemde anahtar rolünü oynamakta. İsrail, gelecekte Orta Doğu’nun karmaşık yapısıyla başa çıkabilmek için yenilikçi ve sürdürülebilir stratejiler geliştirmeden, mevcut durumda büyük zorluklarla karşı karşıya kalacağı aşikar. Bu bakış açısı, hem bölgedeki siyasi ortamı hem de uluslararası ilişkileri yeniden düşünmeyi zorunlu kılıyor.
